Trước 1975, những áng thơ, những nốt nhạc đã từng rung lên ngợi ca nhan sắc, tài năng của giọng hát Thanh Thúy – “Huyền thoại không bao giờ lặp lại”. Và,“Ướt mi”- nhạc phẩm được công bố đầu tiên, mở đầu sự nghiệp sáng tác của nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn đã sâu nặng bóng hình Thanh Thúy…
“Huyền thoại không bao giờ lặp lại”
Danh ca Thanh Thúy, tên thật Nguyễn Thị Thanh Thúy (sinh năm 1943), là người con của xứ Huế. Do mẹ của bà bị b.ệnh nên gia đình phải rời mảnh đất cố đô đưa mẹ vào Sài Gòn chữa trị. Đến Sài Gòn, gia đình bà thuê một căn nhà nhỏ phía sau chùa Kỳ Viên trong con hẻm trên đường Cao Thắng.
Để mưu sinh kiếm thêm tiền thuốc thang cho mẹ, Thanh Thúy đến với nghiệp ca hát khi mới 16 tuổi. Lần đầu tiên Thanh Thúy xuất hiện trên sân khấu phòng trà Đức Quỳnh, cạnh rạp chiếu bóng Việt Long nằm đường Cao Thắng cùng với Minh Hiếu. Và ngay lúc đó, tiếng hát của bà đã chinh phục được khán thính giả vốn dĩ rất khó tính trong việc thưởng thức âm nhạc.
Thanh Thúy xuất hiện đầy tự tin dưới ánh đèn sân khấu bằng một chất giọng rất đặc biệt, không lẫn lộn với ai. Bà là người Huế, nói rặt tiếng Huế nhưng hát giọng Bắc, chất giọng trộn lẫn giữa Huế và Hà Nội vốn đã đặc biệt, nhưng khi bà cất lên bằng giọng hát thì càng đặc biệt hơn. Đó là một chất giọng hơi khàn nhưng không đục, được bà luyến láy như phù thủy, nhấn nhá nhiều cung bậc trầm bổng rất liêu trai.
Sau đó, Thanh Thúy thường xuyên xuất hiện ở phòng trà Anh Vũ, rồi các chương trình đại nhạc hội, chương trình phụ diễn ca nhạc kịch của các rạp chiếu bóng.
Những năm đầu thập niên 1960, tên tuổi của ca sĩ Thanh Thúy đã lừng lẫy không chỉ trên các sân khấu phòng trà mà cả trên sóng đài phát thanh, đĩa nhạc, băng nhạc. Những ca khúc đã gắn liền với tên tuổi Thanh Thúy lúc bấy giờ như: “Nửa đêm ngoài phố”, “Kiếp nghèo”, “Người em sầu mộng”, “Ngăn cách”, “Tàu đêm năm cũ”… Hầu hết những tác phẩm âm nhạc được bà thể hiện thành công đều là điệu bolero.
Bà được mệnh danh là “Huyền thoại không bao giờ lặp lại”. Không màu mè, cầu kì, chỉ bằng tiếng hát và nhan sắc trời phú, người ca sĩ ấy đã chiếm trọn trái tim khán giả và khiến biết bao nhạc sĩ tài hoa phải si mê.
Nhạc sĩ Nguyên Sa từng chia sẻ: “Thanh Thúy là nữ ca sĩ được ngợi ca nhiều nhất trong văn, trong thơ như thi sĩ Hoàng Trúc Ly, nhà văn Mai Thảo, nhà thơ Viên Linh, nhà văn Tuấn Huy…
Bởi vì Thanh Thúy chính là người yêu trong mộng của cả một thế hệ, trong đó có những nhà văn, nhà thơ bén nhạy bắt được cảm xúc riêng tư mà diễn đạt cái khách quan mênh mông trong cái chủ quan, riêng lẽ sống thực và chân thành…”.
Mối cơ duyên với Trịnh Công Sơn
Thanh Thúy chính là người tình trong mộng của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn từ thời trai trẻ. Vị nhạc sĩ tài hoa này đã từng viết tặng cô những hai ca khúc nổi tiếng là “Ướt mi”, “Thương một người”.
Đây là cả một câu chuyện dài.
Năm 1958, Trịnh Công Sơn vào học ở Sài Gòn, ông dần làm quen với không khí vũ trường, phòng trà, phụ diễn tân nhạc gây sôi động cho Sài Gòn về đêm. Một lần đến phòng trà Đức Quỳnh, ông gặp Thanh Thúy.
Rồi cứ thế, gót hồng Thanh Thúy làm thổn thức trái tim Trịnh Công Sơn, đến độ chính ông luôn dằn lòng tự hỏi: “Lẽ nào tôi đã yêu em?”. Nhưng rồi, ông sợ trả lời câu hỏi ấy. Bởi lúc đó, ông chỉ là “Cát bụi”, là một sinh viên nghèo, trong khi Thanh Thúy đã là cái tên đình đám ở Sài Gòn.
Một ngày nọ, Trịnh Công Sơn đánh liều viết một mẩu giấy nhỏ yêu cầu Thanh Thúy hát ca khúc “Giọt mưa thu” của Đặng Thế Phong. Hết sức bất ngờ, lời yêu cầu của ông được nữ ca sĩ thể hiện tuyệt vời với dòng cảm xúc mãnh liệt đến tuôn thành nước mắt. Hình ảnh con chim non trong bài hát làm bà nhớ đến mẹ và cảm thấy cô đơn, đau đớn trong day dứt, quằn quại.
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn từng chia sẻ: “Những giọt nước mắt đó đã trở thành một ám ảnh, thôi thúc làm bùng lên ngọn lửa sáng tạo đang âm ỉ cháy trong tôi. Và, tôi đã viết ra như không kiềm giữ được…”. Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã thức trắng đêm để viết ca khúc đầu tay “Ướt mi” điệu slow, với ca từ rất buồn, rất đẹp và tuyệt hay.
Sau khi hoàn thành nhạc phẩm “Ướt mi”, Trịnh Công Sơn đã chép thật nắn nót vào một tờ giấy và luôn mang theo bên mình để cơ hội đến là trao cho Thanh Thúy.
Sau đó khoảng 3 tuần, một đêm kia đến phòng trà nghe Thanh Thúy hát, Trịnh Công Sơn hoàn toàn bất ngờ khi nữ ca sĩ xuất hiện, ra hiệu cho ban nhạc ngưng khúc dạo đầu để cô nói mấy lời. Bà nói rằng đêm nay sẽ trình bày một ca khúc mới của một nhạc sĩ rất lạ, chưa có tên tuổi đã có nhã ý gửi tặng mình. Đó là nhạc phẩm “Ướt mi” của Trịnh Công Sơn và hy vọng đêm nay sẽ có mặt tác giả ngồi phía dưới để bà được nói mấy lời cảm ơn.
Thế rồi Thanh Thúy đã đưa bản chép tay nhạc phẩm Ướt mi” cho ban nhạc đệm và bà cất giọng hát: “Ngoài hiên mưa rơi rơi/ Lòng ai như chơi vơi/ Người ơi nước mắt hoen mi rồi/ Đừng khóc trong đêm mưa/ Đừng than trong câu ca…”.
Khỏi phải nói, người sung sướng nhất chính là tác giả bài hát đang ngồi phía dưới. Thanh Thúy hát xong, cố ý nán lại sân khấu để chờ người đã tặng nhạc. Lúc này, Trịnh Công Sơn lấy hết can đảm bước lên nói lời cảm ơn Thanh Thúy vì đã hát “Ướt mi” rất hay.
Thanh Thúy đã rất ngạc nhiên và tỏ ý muốn nói chuyện riêng với tác giả. Bà mời Trịnh Công Sơn về nhà và cả hai ra đón taxi. Nhà bà ở sâu trong con hẻm nhỏ và đây chính là hình ảnh, cảm xúc để chẳng lâu sau đó Trịnh Công Sơn sáng tác ca khúc “Thương một người”.
Như vậy, có thể nói giữa Trịnh Công Sơn và Thanh Thúy có một mối giao tình đặc biệt. Đồng thời, Trịnh Công Sơn cũng báo hiệu một tài năng âm nhạc qua tác phẩm đầu tay “Ướt mi”. Còn chuyện tình cảm phát triển hay dừng ở mối duyên văn nghệ thì chỉ có người trong cuộc mới biết rõ.
Đã bao năm trôi qua, giọng hát của Thanh Thúy vẫn để lại nhớ thương, ám ảnh với những người yêu nhạc. Những người yêu thích Thanh Thúy có lẽ là bởi hình ảnh một thiếu nữ Việt, một cô gái Huế qua những cái rất “đàn bà”, rất “Việt Nam” và rất “Huế” như thế.
(Theo báo Pháp Luật)