Tại miền Năm Việt Nam ngày trước, đặc biệt là đầu thập niên 1960, những nhạc khúc như “You Are My Destiny” của Paul Anka, “You Means Everything to Me” của Neil Sedaka hay “It’s Now or Never” của Elvis Presley, “Tell Laura I Love Her” của Jeff Barry và Ben Raleigh không mấy thịnh hành, bởi ở thời điểm đó trình độ tiếng Anh của người nghe còn giới hạn. Vì thế mà khoảng năm 1973, nhạc sĩ Nam Lộc đã đặt lời Việt cho ca khúc “Tell Laura I Love Her” với tựa đề là “Trưng Vương khung cửa mùa thu”. Hai ca khúc không chỉ có nội dung khác hẳn mà đến cảm xúc mang lại cũng khiến người nghe lầm tưởng đây là hai bài hoàn toàn khác nhau. Nếu “Tell Laura I Love Her” được cho là “thảm kịch tuổi teen thời đại” với những cảm xúc bi sầu thì “Trưng Vương khung cửa mùa thu” lại mang trong mình một chút bâng khuâng của độ tuổi mộng mơ, nét đặc trưng của Trưng Vương, của Sài Gòn. Vì thế mà không nhiều người biết đây là một ca khúc ngoại được đặt lời Việt.
Nhà báo Trường kỳ đã có dịp kể lại rằng:
“…Điểm đặc biệt trong cách viết lời Việt của Nam Lộc là nghệ thuật dùng chữ khéo léo khiến người nghe quên hẳn nguồn gốc ngoại quốc của nhạc phẩm đã được hoàn toàn Việt Hoá như chủ trương của phong trào Việt Hoá Nhạc Trẻ. Điển hình là nhạc phẩm “Trưng Vương Khung Cửa Mùa Thu”.
Nếu người nghe nhạc không am hiểu hay theo dõi nhạc ngoại quốc, sẽ cho rằng “Trưng Vương khung cửa mùa thu” chính là một nhạc khúc thuần túy Việt Nam, và đây được xem là bài hát mà nhạc sĩ Nam Lộc ưng ý nhất trong suốt quá trình hoạt động phong trào nhạc trẻ thời đó. Về ý tưởng lời nhạc của “Trưng Vương khung cửa mùa thu”, Nam Lộc cho biết ông được gợi ý nguồn cảm hứng từ một đặc san của các cô nữ sinh trường Trưng Vương vào đầu thập niên 70. Những câu chuyện tình yêu tuổi học trò với tính chất lãng mạn và mềm mại đã khơi gợi tâm hồn nghệ sĩ nơi ông. Cũng từ đây mà ca khúc với chủ đề về những mối tình thơ mộng cùng những buổi hẹn hò ngập ngừng của tuổi thanh xuân ra đời.
“Tim em chưa nghe rung qua một lần
Làn môi em chưa hôn ai cho thật gần
Tình trần mong manh như lá me xanh
Ngơ ngác rơi nhanh…”
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Thanh Lan trình bày.
Mở đầu bài hát, chính là hình ảnh trong trẻo và thơ ngây của những cô nàng sinh viên trong tà áo dài tinh khôi, những cô nàng vẫn chưa biết “thế nào là yêu” nên “tim em chưa nghe rung qua một lần”, làn môi mọng ấy cũng chưa một lần hôn ai. Tất cả với cô nàng chỉ là sự trong sáng với những trang vở trắng học trò, những câu cười đùa cùng bạn gái, còn con đường tình thì cứ mong manh như những lá me xanh còn trên cành, chẳng kịp phản ứng gì đã nhanh chóng rơi xuống, không đọng lại được gì nữa cả.
“….Thu giăng heo may cho bóng cây lạnh đầy
Người cho em nghe câu nhớ thương từng ngày
Những ngày đợi chờ, đợi người qua cơn mơ
Trong mắt ngây thơ
Trong nắng vu vơ…”
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Ngọc Lan trình bày.
Nhưng rồi thì sao, chẳng phải chỉ cần một đợt gió heo may mùa thu lướt qua nơi có những bóng cây lạnh đầy thì tâm tư nàng thiếu nữ cũng sẽ xuất hiện những biến đổi lạ lùng trong cảm xúc và tâm hồn. Dường như có một thế lực nào đó, đã vô tình mà đẩy nàng nữ sinh ấy về phía tình yêu, làm cho nàng học được cách nhung nhớ một người, chờ đợi một người trong từng giấc mộng ảo. Nhưng tất cả cũng chỉ là thứ tình đầu “vu vơ”, những ngây thơ chưa nói nên lời, những ngượng ngùng chẳng thể thốt nên câu mà thôi…
“……Nhớ khói bay lạc vấn vương
Cho hơi ấm lên môi người
Lùa sương kín nhẹ vây ngập trường
Làn mây yêu thương
Vướng trong hồn em…..”
Đi dưới hàng cây me xanh mướt, che bóng cho đôi nhân tình nhỏ chỉ vừa tập tành nói chuyện yêu đương, nhưng những ký ức lại được khắc cốt ghi tâm nơi đáy tim bé. Từng đợt khói bay lạc nơi chân trời cứ như mang hồn lạc vào chốn bồng lai mà vấn vương thêm cuộc tình đầy hồi ức.
Khung cảnh nơi sân trường vắng lặng chỉ có hai bóng người nói chuyện yêu đương, chỉ có hai người thôi trong một buổi chiều lãng mạn với tầng tầng sương bay hòa cùng làn mây xanh, thế giới lúc này dường như chỉ còn đôi trẻ. Nụ hôn đầu diễn ra “cho hơi ấm lên môi người”, xóa đi khung cảnh ngượng ngùng và rồi hai người đứng lại với nhau, thật gần, thật gần để ngắm nhìn khung cảnh trước mắt, để cảm nhận sự chân thật của tình yêu.
“…..Người mang cho em nghe
Quen môi hôn ngọt mềm
Tình cho tim em
Rung những đêm lạnh lùng
Từng chiều cùng người
Về trong cơn mưa bay
Nghe thương nhớ tràn đầy
Lên đôi mắt thật gầy…..”
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Thuý Vi trình bày
Người thương đó đã mang đến cho tâm hồn thiếu nữ mới lớn những rung cảm lạ lùng, cho em biết thế nào là vị ngọt đôi môi mềm, biết thế nào là lời đường mật rót vào tai để tình thêm nồng nàn, biết thế nào là những nhớ nhung hàng đêm khiến nàng mất ngủ. Tình đầu là tình nhớ, tình đầu ở lứa tuổi học sinh lại càng vấn vương khó phai, nhớ những chiều cùng nhau tản bước trên những con đường Sài Gòn, đôi tay đan lấy nhau như ủ ấm, như hòa nguyện hai tâm hồn thơ ngây. Rồi những trận mưa như trút lại cùng nhau đội mưa trong nụ cười và sự vui vẻ của lứa đôi,…những kỷ niệm này, những hồi ức này, làm sao mà xóa nhòa được đây!
“…..Trưng Vương hôm nay
Mây vẫn giăng đầy trời
Công viên năm xưa
Hoa vẫn rơi tuyệt vời
Bóng người thì mịt mùng
Từng hàng me rung rung
Trong cơn gió lạnh lùng
Trong nắng ngại ngùng….”
Trường nữ sinh Trưng Vương nằm ở vị trí tĩnh lặng nhất và yên bình nhất, cũng là nơi thơ mộng nhất khi nằm cạnh Thảo Cầm Viên – nơi có đầy hoa thơm cỏ dại, từng đàn bướm đầy màu sắc bay lượn khắp khung trời, những khóm cây xanh rợp bóng che mát cho từng tốp sinh viên,…Nó dường như trở thành nguồn cảm hứng vô tận cho bất kỳ người nhạc sĩ nào, chỉ cần nhắm mắt lại, cảm nhận không khí xung quanh đã có thể để lại cho đời những nhạc khúc bất hủ. Mùa thu đi qua, từng đợt lá vàng rơi lả lướt như khung cảnh của chốn bồng lai, những nữ sinh Trưng Vương trong tà áo dài thướt tha nhẹ nhàng mà di bước ngọc, làm bao người phải say đắm mà ngắm nhìn.
“…..Nắng vẫn vương nhẹ gót chân
Trưng Vương vắng xa anh dần
Mùa thu đã qua một lần
Chợt nghe bâng khuâng
Lá rơi đầy sân…
Nhớ khói bay lạc vấn vương
Nhớ khói bay lạc vấn vương
Nhớ khói bay lạc vấn vương.”
Nắng nhạt vẫn còn vương vấn nơi gót chân của nàng nữ sinh trường Trưng Vương, nắng vẫn còn nhưng bóng hình anh thì đã ngày một xa, Trưng Vương hôm nay cũng chẳng còn anh đây nữa. “Mùa thu đã qua một lần, chợt nghe bâng khuâng, lá rơi đầy sân”, tình đầu đã qua rồi, ký ức vẫn còn đọng mãi nơi đây, nơi góc sân trường đầy kỷ niệm. Đôi lần lướt qua, lòng chợt dâng lên những cảm xúc bâng khuâng và bồi hồi, khung cửa Trưng Vương xưa chỉ có một lần đón mùa thu đến – một mùa thu buồn man mác và day dứt theo từng nhịp tình ca.
Không có bất kỳ số liệu cụ thể nào đo lường mức độ thành công của ca khúc “Trưng Vương khung cửa mùa thu”, nhưng có một điều chắc chắn rằng, đây chính là một trong những nhạc khúc hải ngoại lời Việt được nhiều ca sĩ trình bày nhất và cũng được công chúng ưa chuộng cùng yêu thích nhất suốt những thập niên qua. Từ trước năm 1975, “Trưng Vương khung cửa mùa thu” đã được thu vào băng nhựa lần đầu tiên qua giọng hát rất dễ thương của Thanh Lan, sau đó lại tiếc nuối khi xảy ra biến cố 30/4, ca khúc vẫn chưa được phổ biến rộng rãi đến với người yêu nhạc. Phải tận mấy năm sau thì “Trưng Vương khung cửa mùa thu” mới một lần nữa trở lại qua giọng ca của Ngọc Lan, cũng từ đây ca khúc lại trở thành một trong những bài hát nổi tiếng và yêu thích tại hải ngoại lẫn trong nước, đặc biệt là giới nữ sinh. Họ vốn là những người thiếu thốn những ca khúc tình cảm nhẹ nhàng và trong sáng trong bối cảnh đất nước xô bồ của thời kỳ “mở cửa”! Có lẽ chính nhạc sĩ Nam Lộc, trước khi đặt lời Việt cho “Tell Laura I Love Her” cũng không ngờ được rằng “Trưng Vương khung cửa mùa thu” sẽ thành công đến như thế, sẽ được yêu thích đến như thế, dù khung cửa ở sân trường Trưng Vương sẽ chẳng bao giờ còn mùa thu đi qua!
Lời bài hát Trưng Vương Khung Cửa Mùa Thu – Nhạc Ngoại Lời Nam Lộc
Tim em chưa nghe rung qua một lần
Làn môi em chưa hôn ai cho thật gần
Tình trần mong manh như lá me xanh
Ngơ ngác rơi nhanh…
Thu giăng heo may cho bóng cây lạnh đầy
Người cho em nghe câu nhớ thương từng ngày
Những ngày đợi chờ trong nắng vu vơ
Trong mắt ngây thơ…
Nhớ khói bay lạc vấn vương
Cho hơi ấm lên môi người
Lùa sương kín nhẹ vây ngập trường
Làn mây yêu thương
Vướng trong hồn em.
Người mang cho em nghe
Quen môi hôn ngọt mềm
Tình cho tim em
Rung những đêm lạnh lùng
Từng chiều cùng người
Về trong cơn mưa bay
Nghe thương nhớ tràn đầy
Lên đôi mắt thật gầy.
Trưng Vương hôm nay
Mây vẫn giăng đầy trời
Công viên năm xưa
Hoa vẫn rơi tuyệt vời
Bóng người thì mịt mùng
Từng hàng me rung rung
Trong cơn gió lạnh lùng
Trong nắng ngại ngùng.
Nắng vẫn vương nhẹ gót chân
Trưng Vương vắng xa anh dần
Mùa thu đã qua một lần
Chợt nghe bâng khuâng
Lá rơi đầy sân…
Nhớ khói bay lạc vấn vương
Nhớ khói bay lạc vấn vương
Nhớ khói bay lạc vấn vương.